BIOETIKANING ASOSIY TAMOYILLARI VA MODELLARI

Zayniddin G‘iyosov; Saboxat Alimova; Shaxriyor Abduraxmanov

Authors

G‘iyosov Zayniddin Asamutdinovich Author
Alimova Saboxat Gazievna Author
Abduraxmanov Shaxriyor Zafar o‘g‘li Author

Keywords:

Bioetika atamasi, bioetika tamoyillari, bioetika modellari, parasels modeli, . bioetikaning asosiy maqsadi, paternalizm, gippokrat qasamyodi, bioetik tadqiqotlar, shaxs kamsitilishining oldini olish , evtanaziya, odamlarda tajriba o‘tkazmaslik.

Abstract

Bioetika - axloqshunoslik, inson uchun hayot (inson, hayvon va o'simlik hayoti) bilan bog'liq eng yaxshi xulq-atvor tamoyillarini ta'minlash va tekshirish uchun mas'uldir. Bioetika mavjud bo'lgan ko'plab ta'riflar orasida biz qadriyatlar va axloqiy tamoyillar asosida o'rganilgan hayot haqidagi fanlarni va sog'liqni saqlash sohasidagi odamlarning xatti-harakatlarini muntazam ravishda o'rganish ekanligini tasdiqlashimiz mumkin. Bu nisbatan yosh intizom, yarim asrga yaqin bo'lmagan tarixga ega. Rivojlanish jarayonida bioetikada ikki yo‘nalish shakllandi. Birinchi yo‘nalish insonga manaviy munosabat masalalarini ko‘rib chiqadi va bu yerda u tibbiyot etikasi bilan tutashadi. Ikkinchi yo‘nalish esa insonning hayvonlarga munosabati etikasini, ya’ni: hayvonlardan turli maqsadlarda (oziq-ovqat manbai, sanoat uchun xomashyo, tibbiy - biologik tadqiqotlar uchun model, ko‘ngilxushlik obyekti sifatida) foydalanish masalalarini o‘rganadi, bu yerda u jahon miqyosidagi atrof- muhit etikasi bilan tutashadi.