TADBIRKORLIK SUBYEKTLARIDA XALQARO STANDARTLARNI JORIY ETISHNING EKSPORTGA TA’SIRINI BAHOLASH METODOLOGIYASI

Alisher Oqboyev

Mualliflar

Alisher Oqboyev Muallif

{$ Etel}:

Tadbirkorlik subyektlari, xalqaro standartlar, eksport salohiyati, sifat menejmenti tizimi, ISO standartlari, OEKO-TEX, GOTS, sertifikatlash jarayoni, eksport diversifikatsiyasi, qo‘shilgan qiymat, moliyaviy barqarorlik, innovatsion faoliyat, marketing salohiyati, inson kapitali, raqobatbardoshlik, ekspert baholash, integral indeks, tashqi bozorlar, investitsion jozibadorlik, barqaror rivojlanish, texnologik modernizatsiya, ekologik talablar, xalqaro hamkorlik, mahsulot sifati.

Abstrak

Mazkur maqolada tadbirkorlik subyektlarida xalqaro standartlarni joriy etishning eksport faoliyatiga ko‘rsatadigan ta’sirini baholash metodologiyasi ishlab chiqiladi. Xalqaro standartlar (ISO, OEKO-TEX, GOTS va boshqalar) korxonalar mahsulot sifati, raqobatbardoshligi hamda tashqi bozorlarda ishonchliligini oshirish omili sifatida ko‘rib chiqiladi. Metodologiya ishlab chiqarish quvvati, moliyaviy imkoniyatlar, marketing salohiyati va innovatsion faoliyat kabi mezonlar asosida baholashni nazarda tutadi. Shu orqali korxonalar eksport salohiyatini kompleks ko‘rsatkichlar orqali o‘lchash, xalqaro standartlar joriy etilishining samaradorligini aniqlash hamda eksport hajmi va geografiyasini kengaytirish imkoniyatlari tahlil qilinadi. Natijada, maqola tadbirkorlik subyektlarining xalqaro standartlarga moslashuvi orqali eksportni rivojlantirishda qo‘llaniladigan ilmiy-amaliy yondashuvlarni taklif etadi.

##plugins.themes.default.displayStats.downloads##

##plugins.themes.default.displayStats.noStats##

Bibliografik havolalar

1. Gereffi, G. Global Value Chains and International Trade: An Overview. Journal of International Business Studies. 2005.

2. Kojima, K. The International Competitiveness of Japanese Firms. The Journal of Japanese and International Economics. 2000.

3. Bureau, J.-C., & Valdés, A. (2001). Trade Policy and Export Performance. The World Bank Economic Review.

4. Melitz, M. J. (2003). The Impact of Trade on Intra-Industry Reallocations and Aggregate Industry Productivity. Econometrica.

5. Van Biesebroeck, J. (2005). Exporting and Firm Performance. Journal of International Economics.

6. Michael E. Porter. “Competitive Advantage of Nations” published by The Free Press in 1990.

7. Kunal Sen "International Standards Implementation and Export Efficiency: Evidence from China's Textile Firms" maqolasi, China Economic Review, 2020 yil.

8. Mariya Garsiya “Environmental Standards and Export Competitiveness in the EU Textile Sector” maqolasi, Ecological Economics, 2018 yil.

9. Oqboyev A. Tadbirkorlik subyektlari faoliyatida xalqaro standartlarni joriy etish metodologiyasi // Muhandislik va iqtisodiyot. - 2025. - T. 3, №1. - B. 26–32.

10. Rasuljanovich O.A. Existing problems in innovative development of Namangan region and their solutions // Proceedings of International Scientific Conference. - 2023. - P. 19–24.

11. Oqboyev, A. (2025). Xalqaro standartlarni joriy etishning baholash mezoni va uning tadbirkorlik subektlariga ta’siri. YASHIL IQTISODIYOT VA TARAQQIYOT, 3(2).