ROʻYXATGA OLINGAN AQLLI CHORRAHALAR MA’LUMOTLARI BOʻYICHA TIRBANDLIK HOLATINI VIZUALIZATSIYA QILISHNING SIMULATSIYA ALGORITMI VA DASTURIY TA’MINOTI
Keywords:
aqlli chorraha, svetoforlarni adaptiv boshqarish, noravshan mantiq, fuzzy logic, Pygame simulyatsiyasi, transport oqimi, tirbandlikni aniqlash, TrafficController, algoritmik boshqaruv, real vaqt monitoring, transport modelini vizualizatsiya qilish, avtomobil oqimi zichligi, yashil chiroqni uzaytirish, trafik simulyatsiyasi, intellektual transport tizimlari.Abstract
Ushbu maqolada aqlli chorrahalar infratuzilmasida transport oqimini boshqarish samaradorligini oshirish maqsadida ishlab chiqilgan Python dasturlash tilidagi, Pygame kutubxonasiga asoslangan simulyatsiya dasturi taqdim etiladi. Taklif etilgan tizim svetofor fazalarini an’anaviy qat’iy jadval asosida emas, balki real vaqtga yaqin sharoitlarda transport zichligi, navbat uzunligi va oqim dinamikasiga mos ravishda boshqarishga imkon beruvchi noravshan mantiq (fuzzy logic) modeli orqali adaptiv tarzda boshqaradi. Simulyatsiya algoritmi chorrahadagi svetoforlarni TrafficController arxitekturasi asosida yaratish, ularning holatini yangilash, qarama-qarshi yo‘nalishdagi signallarni aniqlash hamda fuzzy qoidalar yordamida yashil chiroq muddatini hisoblash jarayonlarini o‘z ichiga oladi. Ishlab chiqilgan interfeys real chorraha harakatini vizual tarzda modellashtirib, transport vositalari oqimi, svetofor signallarining qoldiq vaqti, avtomobillar paydo bo‘lish tezligi kabi parametrlarga asoslangan o‘zgaruvchan boshqaruvning natijasini ko‘rsatadi. Simulyatsiya tajribalari shuni ko‘rsatdiki, fuzzy mantiqqa asoslangan adaptiv boshqaruv transport vositalarining kutish vaqtini kamaytiradi, svetofor fazalarining samaradorligini oshiradi va tirbandlik hosil bo‘lishining oldini oladi. Taqdim etilgan tizim aqlli shahar transporti uchun real chorrahani modellashtiruvchi amaliy vosita bo‘lib, kelgusida sun’iy intellekt asosida yanada murakkab boshqaruv mexanizmlarini joriy etish uchun asos yaratadi.
Downloads
References
1. Saahil Mahato. Smart Traffic Signals: Comparing MARL and Fixed-Time Strategies. License: CC BY 4.0 . arXiv:2505.14544v2 [cs.AI] null.
https://arxiv.org/html/2505.14544v2#:~:text=environmental%20pollution,Recent%20advancements%20in
2. Javed Alam, M. K. Pandey. Advance Traffic Light System Based On Congestion Estimation Using Fuzzy Logic. International Journal of Emerging Technology and Advanced Engineering Website: www.ijetae.com (ISSN 2250-2459, ISO 9001:2008 Certified Journal, Volume 4, Issue 3, March 2014)
3. Erwan Eko Prasetiyo, Oyas Wahyunggoro, Selo Sulistyo. Design and Simulation of Adaptive Traffic Light Controller Using Fuzzy Logic Control Sugeno Method. International Journal of Scientific and Research Publications, Volume 5, Issue 4, April 2015. ISSN 2250-3153.
4. Temurbek Kuchkorov, Jamshid Hamzayev, Farrux Baxriddinov. Avtotransportlar harakatini tartibga solishning noravshan mantiqqa asoslangan modeli. Journal of Digital transformation and artificial intelligence. 1/3. -pp. 75-84. 2023.
5. Snehal Kale, Swapnali Bakal, Gauri Kokate, Sejal Pol, Anuradha Virkar. Traffic signal control system based on vehicle density using yolo detection and image processing: a pygame simulation model. International Research Journal of Modernization in Engineering Technology and Science ( Peer-Reviewed, Open Access, Fully Refereed International Journal ) Volume:06/Issue:04/April-2024. Impact Factor-7.868. www.irjmets.com
6. Abdulrahman Abdullah Alkandari, Imad Fakhri Al-Shaikhli. Implementation of Dynamic Fuzzy Logic Control of Traffic Light with Accident Detection and Action System using iTraffic Simulation. Indonesian Journal of Electrical Engineering and Computer Science . Vol. 10, No. 1, April 2018, pp. 100~109 ISSN: 2502-4752, DOI: 10.11591/ijeecs.v10.i1.pp100-109 .
7. Kuchkorov Temurbek, Khamzaev Jamshid. Intelligent analysis of CCTV cameras images and development of an algorithm for controlling the traffic lights installed on roads based on a knowledge base. Journal of Pedagogical sciences and teaching methods. 4/38. -pp. 86-89. 2024.
8. Erwan Eko Prasetiyo, Oyas Wahyunggoro, Selo Sulistyo. Design and Simulation of Adaptive Traffic Light Controller Using Fuzzy Logic Control Sugeno Method. International Journal of Scientific and Research Publications, Volume 5, Issue 4, April 2015 . ISSN 2250-3153
Downloads
Published
Issue
Section
License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
License Terms of our Journal





